Of het nu gaat om een acute fobie of ongerustheid over de toekomst: angst haalt de kwaliteit van je leven naar beneden. Ik geef je 6 tips om je angstgevoelens onder controle te krijgen.
Driekwart van de Vlamingen voelt angst
Tijdens de coronapandemie is het gevoel van angst wereldwijd met 25% toegenomen. Vorig jaar gaf driekwart van de Vlamingen aan nog steeds bang te zijn over de toestand van de wereld. En dat is niet zo vreemd, gezien de nieuwsberichten die ons dagelijks bereiken. Hoe voorkom je dat angst je leven gaat beheersen?
Wat is het nut?
Het voelt misschien niet zo, maar angst heeft een belangrijke functie. Het is een instinct dat je letterlijk in leven houdt. Angst doet je wegspringen van vuur of van een auto die op hoge snelheid op je afkomt. Dat mechanisme wordt pas ongezond als het te vaak en onterecht geactiveerd wordt. Dan kan het je leven gaan beheersen.
Wat er gebeurt in je lichaam
Bij gevaar maak je adrenaline aan, zodat je energie hebt om te vechten of te vluchten. Zodra je weer in veiligheid bent, keer je terug naar een staat van rust. Maar de gevaren van de moderne wereld – zoals stress en klimaatopwarming – gaan niet meer weg. Ons lichaam krijgt dus nooit een signaal dat de kust weer veilig is. En daarin schuilt het probleem.
De schakelaar zit vast
Een andere manier om het te omschrijven is als een schakelaar die vastgeroest zit. Je lichaam schakelt van nature tussen waakzaamheid en rust. Beiden zijn essentieel om te overleven. Maar door alle moderne prikkels blijven we veel te lang in de alerte stand staan. Zo lang zelfs, dat sommige mensen niet meer weten hoe ze in ruststand moeten geraken.
Voortdurende angst kan je lichaam en geest uitputten.
En wat met een fobie?
Naast permanente ongerustheid bestaat er ook zoiets als acute angst. Dat is angst die plots en hevig opduikt. Denk maar aan een fobie voor honden, liften, vliegtuigen of spreken in het openbaar. Op den duur ben je zo bang voor hoe je gaat reageren, dat je zelfs ‘angst voor de angst’ ontwikkelt. Hoe je je bevrijdt uit die houdgreep, lees je straks in tip 5.
Angst houdt je een spiegel voor
Niet iedereen heeft dezelfde angsten. Vraag maar eens aan twee willekeurige mensen om uit een vliegtuig te springen: voor de ene is het een droom en voor de andere een nachtmerrie. Alles begint bij bewustwording: waarom ben jij bang voor het ene en niet voor het andere? De wereld kan je niet veranderen, maar wel hoe je erop reageert. Hier zijn 6 tips om grip te krijgen op je angstgevoelens.
1. Besef dat je het waarschijnlijk mis hebt
Een weetje dat helpt om te relativeren: de meeste negatieve voorspellingen zijn fout. Onze hersenen maken gevaren expres dramatischer dan ze zijn om onze overlevingskansen te vergroten. Het is nu eenmaal beter om weg te lopen van een beer die er niet is, dan opgegeten te worden. Haal dus troost uit het idee dat je angsten meestal niet uitkomen.
Een dagboek helpt je om in te zien dat je negatieve voorgevoelens meestal niet uitkomen.
2. Doe de 30-dagen-test
Vind je het moeilijk om te geloven dat doemscenario’s meestal niet uitkomen? Houd dan eens een dagboek bij. Kijk na een maand naar wat je geschreven hebt. Je zal ervan versteld staan hoe slecht mensen zijn in het voorspellen van hun eigen toekomst. Wat nu catastrofaal lijkt, kan gewoon een hersenspinsel zijn.
3. Haal het gif uit je omgeving
Wees streng over wie en wat je toelaat in je leven, van voeding tot informatie en relaties. Angst kan namelijk ook een sociale of lichamelijke oorzaak hebben. Beperk daarom je blootstelling aan alles wat toxisch is, zoals sensatiepers, ideaalbeelden op sociale media, drama op kantoor en mensen die alleen het negatieve willen zien.
4. Ontwikkel verdedigingsmechanismen
Voel je op dit moment angst? Breng dan je lichaam bewust opnieuw in ruststand. Dat doe je door te mediteren, te wandelen of te aarden. Zo onderbreek je de maalstroom. Bij acute angst helpen ademhalingsoefeningen die je telkens kan bovenhalen wanneer paniek je overvalt. Die tools nemen de hulpeloosheid weg en geven je de controle terug.
Mediteren brengt je lichaam in ruststand zodat angst zich niet kan wortelen.
5. Overwin je demonen
Wat als je niet weet waar je angst vandaan komt? Dan heb je misschien wat extra hulp nodig. Angst kan namelijk een gevoel van onveiligheid zijn dat is ontstaan in je jeugd, bijvoorbeeld door een beschadigde ouderrelatie of na een trauma. NEI-therapie helpt om die onbewuste blokkades op te heffen. In mijn praktijk komen dan ook regelmatig cliënten met hun angsten aankloppen
6. Oefen met de schakelaar
Je weet nu dat je lichaam schakelt van alertheid naar rust en weer terug. Hoe beter jij je lichaam leert om in ruststand te gaan, hoe beter je recupereert. Angst heeft dan minder kans om zich te wortelen. Die ruststand (het parasympatisch zenuwstelsel) activeer je door langzaam te ademen, in de verte te kijken en te mediteren. Deze activiteiten vertellen je lichaam dat de kust veilig is.
Nieuw in de app: meditaties tegen angst
Wil je actief beginnen oefenen op het overwinnen van je angst? Dan heb ik goed nieuws. Er staat een nieuwe categorie in de app Bewust Mediteren. Deze angstmeditaties – die in het Vlaams zijn ingesproken – helpen je om je gevoelens van onrust onder controle te krijgen. Stuur dit artikel gerust naar iemand die het zou kunnen gebruiken. Samen brengen we de wereld weer tot rust.
